www.sdmk.fora.pl

ewa

Dzięki nawiązaniu współpracy z Kołem Naukowym Wydziału Architektury Politechniki Krakowskiej im. Tadeusza Kościuszki było możliwe wykonanie inwentaryzacji architektonicznej 4 murowanych cerkwi położonych w Beskidzie Niskim i Nadsaniu. Koordynatorem grupy był Damian Nowak, opiekę naukową sprawował dr hab. inż. arch. Jan Kurek. W dniach 20-30 sierpnia 2008 studenci pracowali na następujących obiektach będących w stanie ruiny:
1. Królik Wołoski, cerkiew pw. Przeniesienia Relikwi św. Mikołaja, 1843.
2. Mrzygłód, cerkiew pw. Zaśnięcia Przeczystej Bogarodzicy, 1901.
3. Tarnawa Górna, cerkiew pw. Zaśnięcia Matki Bożej, 1817.
4. Olchowa, cerkiew pw. Soboru Bogarodzicy 1840 / 1865 / 1887.

Uczestnicy obozu inwentaryzacyjnego cerkwi:
Mikołaj Białko, Mateusz Bochnia, Joanna Buczek, Małgorzata Burkot, Paulina Ciepiela, Monika Dereń, Przemysław Drabiński, Kamila Grabowska, Marcin Kiedas, Barbara Miklas, Marcin Łyszczarz, Dorota Nowak, Joanna Nowak, Magdalena Ostaszewska, Monika Pasek, Wojciech Różewicz, Anna Zając.

W trakcie obozu swojej gościnności udzielały nam kolejno:
1. Szkoła Podstawowa w Króliku Polskim, ul. Bieszczadzka 137.
2. Szkoła Podstawowa w Tyrawie Solnej.
3. Szkoła Podstawowa im. Wincentego Witosa w Tarnawie Dolnej, Tarnawa Dolna 28.

Serdecznie dziękujemy Dyrekcji Szkół w Króliku Polskim, Tyrawie Solnej, Tarnawie Dolnej a także władzom UMiG w Zagórzu za osobiste zaangażowanie w zapewnienie studentom komfortowych warunków noclegowych.

Zaskakującym nas podczas inwentaryzacji cerkwi w Olchowej faktem był szybko postępujący stan destrukcji obiektu. Postanowiliśmy zainterweniować. Wezwaliśmy delegację z Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków z siedzibą w Przemyślu, delegatura w Krośnie oraz właściciela obiektu i nieruchomości na której jest położony. Komisja sześcioosobowa, która zebrała się w tempie nadzwyczajnym (2 godziny) oceniła konieczność dokonania zabezpieczeń i remontu. Wtedy to również pojawił się pomysł użyczenia cerkwi Stowarzyszeniu, jako inicjatorowi akcji (o zgrozo, kara dla wybiegających przed procesję Wink

. Nasza zgoda jest uzasadniona argumentem względnej łatwości (właścicielowi w jakiejkolwiek formie) w przeprowadzaniu działań formalnych, w przypadku starania o dotację celową. Jako antywzór odwołaliśmy się do negatywnych doświadczeń Stowarzyszenia Ratowania Cerkwi w Baligrodzie, które dopiero po dość długim czasie i przykrych sytuacjach odmowy pomocy zdecydowało się na użyczenie. Jeszcze w październiku SDMK podpisało umowę użyczenia, w której zobowiązuje się wykonać zabezpieczenie i remont przy wsparciu: WUKZ delegatury w Krośnie, Urzędu Miasta i Gminy Zagórz, Starostwa Powiatowego oraz lokalnych parafii Cerkwi Greckokatolickiej. Przed podpisaniem umowy dzięki uprzejmości dr hab. inż. arch. Jana Kurka z PK mieliśmy już gotową dokumentację techniczną. Obecnie również posiadamy kosztorys zabezpieczenia obiektu wykonany przez Urząd Miasta i Gminy w Zagórzu. Pracujemy nad pozyskaniem wytycznych architektoniczno-konserwatorskich celem wykonania kosztorysu remontu. Następnie dokumenty wraz z wnioskiem o pozwolenie na przeprowadzenie prac zostaną przekazane do WUKZ w Krośnie. I ostatni krok formalny: pozyskanie dotacji i wielostronnej pomocy. Pewne działania w kierunku tej ostatniej są w trakcie realizacji – umieszczamy informację o zbiórce w wielu internetowych miejscach ponadto podejmujemy starania nad uzyskaniem patronatu medialnego, jednak one będą mogły w pełni ruszyć po zebraniu SDMK i podjęciu niezbędnych działań organizacyjnych.

Publikacje będące efektem projektu:
Cerkiew może runąć, Dziennik Polski 9 IX 2008
Mierzą i opisują cerkwie, Dziennik Polski 29 VII 2008
Cegiełka na remont cerkwi w Olchowej. X.2008

Zdjęcia z inwentaryzacji pod: [link widoczny dla zalogowanych]

A tutaj krótko nt. działań jakie musimy wykonać wg zaleceń dokumentacji technicznej:
Podczas dwuetapowych działań mamy zamiar zabezpieczyć obiekt przed dalszą degradacją oraz wykonać remont. Podczas etapu remontowego wykonamy następujące prace: ustabilizowanie odchylającej się ściany przedsionka, wymiana zdegradowanych elementów drewnianych więźby dachowej i stropu nad parterem (oraz deskowania sufitu), z odwzorowaniem ich pierwotnych wielkości i złączy, wykonanie drewnianych drabiniastych schodów policzkowych na poddasze właściwych dla obiektów z epoki, wymiana pokrycia dachowego na gontowe, wstawienie stolarki okiennej i drzwiowej o podziałach, kształtach profili i okuciach odpowiadających podobnym obiektom (współczesnym cerkwi w Olchowej), uzupełnienie tynków wewnętrznych i zewnętrznych – z ewentualnym pozostawieniem „świadków” prezentujących wiązanie elementów kamiennych ściany, doprowadzenie instalacji elektrycznej, umożliwiającej instalację oświetlenia, sygnalizacji alarmowej i czujników dymowych.